Polsko-estońska współpraca gospodarcza

|

Relacje gospodarcze łączące Polskę i Estonię, podobnie jak polityczne i kulturalne, oceniane są jako dobre. Pomimo tego, że żadne z państw nie jest dla drugiego czołowym partnerem gospodarczym, to dwustronna wymiana handlowa oraz inwestycje systematycznie rosną. Nowością w polsko-estońskich relacjach gospodarczych w ostatnich latach są inwestycje największych przedsiębiorstw polskich w Estonii i estońskich w Polsce.


Artykuł postał dzięki wsparciu spółki Tavex. Firma Tavex dostarcza metale szlachetne oraz oferuje usługi wymiany walut i usługi płatnicze. Firma Tavex oferuje konkurencyjne stawki wymiany ponad 50 walut, w tym korony duńskiej, w swoim kantorze w Warszawie przy ul. Świętokrzyskiej 32 oraz przez Internet.


Sytuacja gospodarcza w Polsce i w Estonii w ostatnich latach jest dobra – oba kraje rozwijają się w tempie 3-5 procent rocznie – a to sprzyja także intensyfikacji ich relacji ekonomicznych. Polska i Estonia nie mają wspólnej granicy, ale także dystans dzielący je nie jest wielki, bo z Warszawy do Tallinna dojechać można w 12 godzin, a dolecieć w 1 godzinę i 30 minut. Kontaktom na wszystkich płaszczyznach – tak gospodarczej, jak i kulturalnej, społecznej czy politycznej – sprzyja także rozwój połączeń, bo Via Baltica jest stale modernizowana, a w ostatnich latach między stolicami obu krajów realizowane są trzy pary połączeń lotniczych. Także bezpośrednie połączenia kolejowe nabierają realnej perspektywy, choć to jeszcze kwestia nawet dekady.

Przeczytaj także:  Riia Sillave: Rail Baltiką pojedziemy w 2027 roku

W ślad za dobrą koniunkturą w obu krajach oraz coraz szybszymi i wygodniejszymi połączeniami podąża polsko-estońska współpraca gospodarcza – zarówno w zakresie handlu, jak i inwestycji. Import i eksport między Polską a Estonią, a także wzajemne inwestycje cechują się tendencją rosnącą, a w ostatnich latach kilka dużych estońskich firm weszło na rynek polski a duże polskie spółki zainwestowały w Estonii.

Wymiana handlowa

Łączna wymiana towarów i usług między Polską a Estonią w 2017 roku wyniosła 1342,1 mln euro. Z tej kwoty niemal 80% stanowi polski eksport do Estonii – w ubiegłym roku miał on wartość 1068,2 mln euro, była to jednocześnie wartość najwyższa w historii. Import z Estonii do Polski wart był w ubiegłym roku 273,9 mln euro i również była to wartość rekordowa.

Polska-Estonia – obroty handlowe (mln euro)

2013 2014 2015 2016 2017
Eksport 1084,5 1045,5 974,0 980,1 1068,2
Import 207,3 233,3 267,7 257,8 273,9
Obroty 1291,8 1278,8 1241,7 1237,9 1342,1
Saldo 877,2 812,2 706,3 722,3 794,3

Dane: Estoński Urząd Statystyczny, stat.ee.

Polska stanowi jednego z głównych estońskich partnerów w zakresie importu zajmując 6. miejsce, w przypadku partnerów eksportowych Polska zajęła 12. miejsce. Estonia zajęła natomiast 60. pozycję jako partner importowy Polski, a 27. jako rynek eksportowy Polski (wg danych GUS za 2016 r.). Warto zwrócić uwagę, że chociaż Estonia jest mało istotnym dla Polski rynkiem importowym, to estoński eksport do Polski w ciągu pięciu lat wzrósł o ok. 32%.

W 2017 r., w porównaniu z rokiem poprzednim, polski eksport do Estonii wzrósł o 9%, a import z Estonii do Polski o 6,25%. Import z Polski do Estonii stanowił w ubiegłym roku ok. 7,3% całkowitego estońskiego importu. Eksport z Estonii do Polski stanowił 2,13% całkowitego estońskiego eksportu. Eksport z Polski do Estonii stanowił ok. 0,5% całkowitego polskiego eksportu. Import z Estonii do Polski stanowił znikomą część całkowitego polskiego eksportu. Estonia eksportuje swoje dobra do 180 krajów, a importuje ze 133. Co ciekawe w przypadku wymiany handlowej z Polską Estonia zanotowała w ubiegłym roku największy deficyt spośród wszystkich partnerów – 794 mln euro.

Polska eksportuje do Estonii przede wszystkim pojazdy, urządzenia mechaniczne i elektryczne, produkty przemysłu chemicznego i metalowego, tworzywa sztuczne i artykuły spożywcze. Estonia eksportuje do Polski głównie maszyny i urządzenia, drewno i wyroby z drewna, celulozę, papier, wyroby metalowe. Warto wspomnieć o pełnej realizacji w ub. roku zamówienia na dwa promy w Gdańskiej stoczni Remontowa Shipbuilding, które już obsługują estońskich pasażerów. Estończycy poruszają się po kraju taborem kolejowym produkowanym w fabryce Stadlera w Siedlcach. Estońscy konsumenci mają możliwość zakupu polskiej żywności w swoich marketach oraz polskiej odzieży. Za mocną pozycją importu z Polski do Estonii przemawia dobry stosunek jakości do ceny polskich towarów.

Najwięksi polscy importerzy na rynek estoński to Flextronics, Renault Polska, Przedsiębiorstwo Handlowe A-T, Unilever Polska, Bayer, Mercedes-Benz Polska, Animex Food, LPP, ABC Data, Ferrero Polska. Polskie przedsiębiorstwa importujące z Estonii to m.in. Alstom Power, ABB, Ensto Pol, CEIDG, Fabryka Papieru Kaczory, Arctic Paper, Zap Sznajder Batterien, Kostrzyn Spółka Akcyjna, Kompania Leśna.

Obroty handlowe Polska – Estonia (mln euro, 2017 r.)

Kategoria Eksport Import
Ogółem 1.068,2 273,9
Produkty pochodzenia zwierzęcego 30,1 14,2
Produkty pochodzenia roślinnego 17,7 3,4
Tłuszcze, oleje 3,6 0
Gotowe artykuły spożywcze, napoje 70,8 2,0
Produkty mineralne 14,5 2,0
Produkty przemysłu chemicznego 152,7 24,0
Tworzywa sztuczne, kauczuk i wyroby 79,1 10,5
Skóry i wyroby, art. podróżne, torby 4,0 0,6
Drewno i wyroby 26,5 37,3
Ścier drzewny, papier i tektura 16,7 24,7
Materiały i wyroby włókiennicze 59,0 5,6
Obuwie, nakrycia głowy, parasole 11,2 0,3
Wyroby z kamieni, cementu, szkło 35,1 4,3
Metale i kamienie szlachetne 1,8 13,3
Wyroby metalowe 129,5 29,3
Urządzenia mechaniczne i elektroniczne 174,2 78,3
Pojazdy, statki powietrzne, pływające 184,8 11,0
Przyrządy, aparaty optyczne, pomiarowe 14,8 1,0
Broń i amunicja; części i akcesoria 0 0,6
Wyroby różne 41,8 11,4
Dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie 0 0
Pozostałe 0 0

Dane: Estoński Urząd Statystyczny

Inwestycje

Ostatnie lata przyniosły kilka głośnych inwestycji tak polskich firm w Estonii, jak i estońskich firm w Polsce, co jest sygnałem pewnego ożywienia współpracy między krajami także w zakresie inwestycji. Inwestycje są niewielkie, ale cechują się trendem wzrostowym.

Odwrotnie do sytuacji w handlu, to Estonia więcej inwestuje w Polsce. Na koniec 2017 roku estońskie inwestycje w Polsce warte były 128,0 mln euro, co stanowiło wzrost o 9,0 mln euro w porównaniu z końcem 2016 roku. Estońskie firmy najczęściej inwestują w Polsce w produkcję przemysłową, handel oraz finanse i ubezpieczenia. Według danych GUS z 2015 roku, w Polsce działało ok. 50 przedsiębiorstw z estońskim kapitałem, najwięcej z nich działało w sektorach handlu oraz finansach i ubezpieczeniach.

Polskie inwestycje w Estonii na koniec 2017 roku warte były 64,4 mln euro. Rok wcześniej polskie inwestycje warte były 60,6 mln euro. Sektory, w których najczęściej inwestują polskie firmy to handel, produkcja przemysłowa oraz budownictwo. W 2016 roku w Estonii działało ok. 165 firm z polskim kapitałem; najwięcej z nich działa w sektorach handlu, usług, nauki i techniki, łączności, finansów i ubezpieczeń oraz produkcji przemysłowej.

Estońskie inwestycje zagraniczne na koniec 2017 roku warte były 6,51 mld euro, a więc tylko niespełna 2% z nich przypadało na Polskę. Na koniec 2017 roku wszystkie inwestycje zagraniczne w Estonii warte były 19,93 mld euro, a więc polskie inwestycje stanowiły niewielki ich ułamek – jedynie ok. 0,3%. Jeśli zestawić wartości inwestycji wzajemnych z wartością inwestycji zagranicznych w Polsce (176 mld euro na koniec 2016 roku) czy polskich za granicą (31,8 mld euro na koniec 2016 roku) to stanowią one znikome ułamki.

Wartość inwestycji (mln euro)

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Polskie inwestycje w Estonii 1.0 1.0 -23.7 -22.3 38.3 43.9 60.6 64.4
Estońskie inwestycje w Polsce 39.1 34.3 38.4 34.4 62.1 47.1 119.0 128.0

Dane: Bank Estonii

Warto odnotować wejście w ostatnich latach dużych polskich firm na rynek estoński. PZU przejęło Codan Forsikring AS (od duńskiego Codan zależnego od brytyjskiego Royal & Sun Alliance Insurance). PLL LOT w 2016 roku przejął 49% akcji powiązanej z estońską państwową linią lotniczą Nordicą (Nordic Aviation Group) spółki Regional Jet. Przejęcie to przyniosło wzbogacenie siatki połączeń z Tallinna (z przesiadką w Warszawie) oraz trzy pary połączeń dziennie między stolicami Polski i Estonii. Także Orlen – poprzez Orlen Lietuva – jest obecny na rynku estońskim. Z dużych polskich firm obecnych w Estonii warto wymienić LPP, który w Tallinnie otworzył swój pierwszy sklep zagraniczny w 2002 roku, Primulator (producent maszyn do kawy), czy Inter Cars. W przyszłym roku w Tallinnie zostanie otwarty pierwszy hotel, który będzie zarządzany przez Orbis.

Także duże estońskie firmy pojawiły się w ostatnich latach na rynku polskim. Należy wymienić estońskiego państwowego potentata energetycznego Enefit – spółka należąca do Eesti Energia sprzedaje na rynku polskim energię. Taxify to jeden z największych start-upów wywodzących się z Estonii, a także poważny konkurent Ubera, obecny jest w Polsce od 2016 r. Spółka Wendre AS (należąca do szwedzkiej grupy Wendre Scandinavia AB) zainwestowała w Polsce ok. 25 mln złotych w zakład produkcji poduszek w Kostrzynie nad Odrą. W Piszu działa polski oddział Puidukoda – estońskiej spółki z branży przetwórstwa drewna. W ostatnich latach dwie estońskie firmy z sektora finansów i bankowości zainwestowały w Polsce. W 2014 roku swój polski oddział otworzyła estońska spółka Tavex, która specjalizuje się w wymianie walut i międzynarodowych przekazach pieniężnych oraz w inwestycjach w metale szlachetne. W 2017 roku do Polski wszedł estoński Inbank oferując polskim klientom detalicznym depozyty i kredyty.

Przeczytaj także:  Roman Lossman: Tavex zmienia polski rynek wymiany walut

To co zachęca estońskie firmy do inwestowania w Polsce to przede wszystkim wielkość rynku – Polska jest trzydziestokrotnie ludniejsza od liczącej 1,32 mln mieszkańców Estonii. Także położenie Polski jest korzystniejsze w przypadku firm zainteresowanych ekspansją na rynki zachodnioeuropejskie – położenie jest szczególnie istotne dla firm produkcyjnych.

Ze względu na dobrą sytuację gospodarczą w obu krajach oraz dobre perspektywy na najbliższe lata można oczekiwać dalszego wzrostu wymiany handlowej oraz inwestycji. W najbliższych czasie można spodziewać się wchodzenia kolejnych firm estońskich na rynek polski oraz przedsiębiorstw polskich na rynek estoński, ale także stopniowego ich rozwoju. Roman Lossman w rozmowie z Przeglądem Bałtyckim informował o potencjalnych planach otwarcia kantorów w dużych polskich miastach, a Taxify działa już w trzech miastach i spodziewać się można wejścia do kolejnych.

Redaktor naczelny Przeglądu Bałtyckiego. Absolwent Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się Estonią, regionem Morza Bałtyckiego oraz Europą Środkową i Wschodnią. Prowadzi również portal estoński Eesti.pl.


NEWSLETTER

Zapisz się na newsletter i otrzymaj bezpłatną 30-dniową prenumeratę Przeglądu Bałtyckiego!