Wystawa Arvo Pärt znany i nieznany

|

Wystawa Arvo Pärt znany i nieznany jest poświęcona jednemu z najwybitniejszych kompozytorów współczesnych – prezentuje m.in. dzieciństwo kompozytora w Paide, nazywanym sercem Estonii, jego drogę do niezależności twórczej,  konflikt z władzami i emigrację oraz powrót do ojczyzny w 2010 r., a także okoliczności utworzenia Centrum Arvo Pärta w Laulasmaa – urzekającej pięknem natury nadbałtyckiej wsi. Wystawa składa się z kilkunastu plansz tematycznych przybliżających nam różne etapy życia i twórczości kompozytora. W świat wyobraźni muzycznej Pärta wprowadza nas tablica podejmująca próbę interpretacji jego muzyki i światopoglądu.

Autorzy wystawy: Inna Kivi, Tiiu Tosso, Ene Kuljus, Alo Põldmäe, Kristiina Kiis. Projekt graficzny: Jaan Jagomägi i Gunnar Kurusk

Podczas wernisażu znakomity gdański zespół NeoQuartet (Karolina Piątkowska-Nowicka – skrzypce I, Paweł Kapica – skrzypce II, Michał  Markowski – altówka i Krzysztof Pawłowski – wiolonczela) zaprezentuje kilka wybranych utworów kompozytora: Summa, Fratres, Psalom, Da pacem Domine i Solfeggio.

Arvo Pärt (ur. 11 września 1935 w Paide) – estoński kompozytor muzyki chóralnej i instrumentalnej. Twórca stylu tintinnabuli (łac. dzwonek), którego nazwa pochodzi od podobieństwa muzyki do grających dzwonków – jednoczącego harmonię, kontrapunkt i formę muzyki w niepodzielny organizm.
Twórczość Arvo Pärta, znana i ceniona na całym świecie, określana jest mianem „duchowego minimalizmu”. Nawiązuje do hezychii (z gr. uciszenie), praktyk medytacyjno-ascetycznych mnichów ze Świętej Góry Atos. Oparta jest na redukcjonizmie, którego celem jest stworzenie atmosfery kontemplacji właściwej dla tekstów, najczęściej należących do religii i liturgii rzymsko-katolickiej. Jak sam kompozytor mówi, muzyka ta ma więcej wspólnego z wielowiekową tradycją chorału gregoriańskiego i polifonii renesansowej, niż z twórczością minimalistów amerykańskich, takich jak Steve Reich. Najprostsze formy muzyczne i skromne instrumentarium tworzą muzykę pełną pokory, a zarazem czystą i szlachetną. Dzieło Estończyka przeniknięte jest na wskroś subtelną metafizyką, stając się źródłem doznań mistycznych. Z powodu politycznych prześladowań Arvo Pärt musiał emigrować z Estonii na Zachód, osiadł razem z żoną i dwójką synów najpierw w Wiedniu, potem w Berlinie. Po uzyskaniu przez Estonię niepodległości w 1991 roku Pärt odnowił kontakty z rodzinnym krajem. Od początku XXI wieku w Paide, Rakvere i Tallinie odbywają się koncerty urodzinowe kompozytora. Od 2011 roku mieszka on znów Estonii, gdzie w Laulasmma niedaleko Tallina ustanowił Arvo Pärt Centre. Katalog utworów Pärta systematycznie powiększają kompozycje powstałe w wyniku prestiżowych zamówień i opatrzone znaczącymi dedykacjami, jak np. Vater unser (2005–2011) dla papieża Benedykta XVI, La Sindone (2005) zamówione na igrzyska olimpijskie w Turynie (2006), IV Symfonia dla Los Angeles Philharmonic (2008), przeznaczone dla Paryża Silhouette. Hommage à Gustave Eiffel (2009–2010) czy Swansong skomponowane na Mozartwoche w 2014 roku. Są one świadectwem żywej obecności ponad 80-letniego dziś kompozytora we współczesnym świecie muzycznym.

Wystawa prezentowana jest z okazji Prezydencji Estonii w UE otwierając zarazem gdańskie obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości, świętowane w przyszłym roku jednocześnie w Polsce i Wydarzenie objęte zostało patronatem Tomasza Posadzkiego – Honorowego Konsula Estonii w Gdańsku.

27 sierpnia – 17 września

Przegląd Bałtycki powstał w styczniu 2015 r. Serwis dostarcza informacji nt. państw regionu Morza Bałtyckiego.


NEWSLETTER

Zapisz się na newsletter i otrzymaj bezpłatną 30-dniową prenumeratę Przeglądu Bałtyckiego!