IX Festiwal Kultur Europy w Poznaniu przybliży w tym roku Litwę. W programie wystawy, pokazy filmów, koncerty i spotkania autorskie.
Program
14.X. (sobota)
16.00 Muzeum Etnograficzne
Otwarcie wystawy „Smūtkeliai. Litewskie świątki z kolekcji Gediminasa Petraitisa”
Prezentacja unikatowych drewnianych rzeźb ludowych datowanych na XIX oraz początek XX wieku, pochodzących z prywatnego zbioru cenionego na Litwie kolekcjonera Gediminasa Petraitisa. W czasie otwarcia wystawy na gęślach zagra Žemyna Trinkūnaitė
Kuratorki: Aneta Skibińska, dr Joanna Minksztym
15.X. (niedziela)
g. 17.00 Dom Bretanii
Rozmowa Litwina z Polakiem, czyli dialog dwóch autorów średniego pokolenia – Herkusa Kunčiusa i Piotra Kępińskiego
Prowadzenie: prof. dr hab. Piotr Śliwiński (Instytut Filologii Polskiej UAM)
Punktem wyjścia do dyskusji o Litwie współczesnej, o historii, a także o wzajemnych konfliktach, nieporozumieniach i zrozumieniu będzie książka Kunčiusa i Kępińskiego „Rozmowa Litwina z Polakiem” a także zbiór esejów Kępińskiego o literaturze litewskiej „Litewski spleen” (wydawca Kolegium Europy Wschodniej).
Adam Michnik w przedmowie do „Rozmowy Litwina z Polakiem” napisał: „Ta książka jest pochwałą rozmowy, nie tylko między przedstawicielami tej samej generacji, ale także między krajami, ponieważ ich ustami wypowiedziane zostają doświadczenia państw, w których więcej jest podobieństw niż stereotypowych różnic.”
„Piotr Kępiński i Herkus Kunčius zasiadają do polsko-litewskiej rozmowy bez uprzedzeń, kompleksów i fobii, a przy tym nie unikają tematów trudnych i kontrowersyjnych. Czynią to lekko, bez rozdrapywania ran, za to z dużą dozą humoru i dystansem do rzeczywistości.” (Dominik Wilczewski, „Rozmowa ludzi wolnych – recenzja książki Rozmowa Litwina z Polakiem” – Przegląd Bałtycki, 22.03.2016)
Herkus Kunčius – litewski pisarz, dramaturg, eseista i krytyk teatralny. Były prezes litewskiego PEN Clubu. W Polsce ukazała się m.in. jego powieść „Litwin w Wilnie” (Kolegium Europy Wschodniej 2014).
Piotr Kępiński – poeta, krytyk literacki, publicysta. Był zastępcą redaktora naczelnego „Czasu Kultury” oraz szefem działów kulturalnych w takich czasopismach jak „Dziennik” czy Newsweek”. W latach 2007-2016 był jurorem Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus.
16.X. (poniedziałek)
g. 18.00 Dom Bretanii
Projekcja litewskich filmów krótkometrażowych
„Powrót” (Namo) reż. Gabrielė Urbonaitė 19’ 2016
Początkująca aktorka wraca z Hollywood do swego rodzinnego Wilna. Uświadamia sobie, jak bardzo zmienili się ludzie i samo miasto.
„Pies” (Sobaka) reż. Domas Petronis 10’ 2014
Para postanawia uśpić swojego psa, co prowadzi do kłótni. W jakich okolicznościach stajemy się panami czyjegoś życia? Które metody zabijania są dopuszczalne? Kiedy życie staje się przedmiotem? Paradoks zabijania w sposób humanitarny.
„Pieskie życie” (Šuns dienos) reż. Ieva Veiverytė 24’ 2013
Dla 50-letniej Diane pomysł wypuszczenia psa na wolność kończy się tragicznie – czworonoga przejeżdża samochód. Pochówek staje się dla kobiety prawdziwym wyzwaniem, gdyż do tej pory, podejmując decyzje, była podporządkowana matce.
„Wiele hałasu o nic” (Triukšmadarys), reż. Karolis Kaupinis, 20’, 2014
W oczekiwaniu na przyjazd delegacji z ministerstwa, dyrektor prowincjonalnej szkoły robi wszystko, by zamaskować niedobór uczniów i nie doprowadzić do zamknięcia placówki.
Wybór filmów, współpraca: Festiwal Filmów Krótkometrażowych „ŻubrOFFka”
Wstęp wolny
17.X. (wtorek)
g. 18.00 Dom Bretanii
Otwarcie wystawy ilustracji Kęstutisa Kasparavičiusa oraz spotkanie z Autorem dla dzieci (od 6 lat) i rodziców na temat „Jak powstają książki dla dzieci?”
Prowadzenie: Krystyna Adamczak (Księgarnia „Z Bajki”)
Ceniony litewski ilustrator i pisarz Kęstutis Kasparavičius jest autorem ciepłych, pogodnych książek, które pokochały dzieci na całym świecie. Jego książki przetłumaczono na 22 języki. Jego delikatne akwarelowe ilustracje przedstawiają w sposób dowcipny i poetycki zwierzęta, postaci fantastyczne, owoce, budynki… We wrześniu 2017 w wydawnictwie Ezop ukazała się jego książka pt. „Zaginiony obraz” – na spotkaniu będzie można zakupić tę książkę.
Kęstutis Kasparavičius opowie o swoich książkach i ilustracjach pokazywanych na wystawie i wytłumaczy dzieciom jak powstają ilustracje do książek, jak wygląda proces tworzenia postaci i odpowie na wszelkie pytania maluchów i dorosłych na temat jego pracy jako pisarza i ilustratora.
18.X. (środa)
g. 18.00 Dom Bretanii
Tajemnice wielokulturowego Wilna. Spotkanie z Kristiną Sabaliauskaitė
Prowadzenie: Michał Nogaś
Kristina Sabaliauskaitė jest doktorem historii sztuki, uznanie zdobyła jako autorka bestsellerowej sagi pt. „Silva Rerum”, która opowiada o losach kilku pokoleń szlacheckiej rodziny Narwojszów. W Polsce ukazał się jej pierwszy tom (drugi w przygotowaniu w Wydawnictwie Literackim), którego akcja toczy się w XVII-wiecznym Wilnie. Autorka z pasją i pieczołowitością odmalowała realia tych czasów. Popularność sagi sprawiła, że Litwini zaczęli inaczej postrzegać rolę polsko-litewskiej arystokracji w swej historii, a w Wilnie powstały trasy turystyczne śladami bohaterów „Silva Rerum”.
Gospodarz spotkania Michał Nogaś był w latach 2000-2016 związany z Programem III Polskiego Radia, gdzie współtworzył programy kulturalne, zajmując się m.in. promocją nowości książkowych. Obecnie prowadzi audycje o literaturze w serwisie internetowym Gazety Wyborczej.
19.X. (czwartek)
Kino Muza
Tani czwartek z kinem litewskim
Bilety 8 zł
g. 17.00 „Powrócić w twe ramiona” (Kai apkabinsiu tave), Litwa-Polska-Niemcy, 90’, 2010, reż. Kristijonas Vildžiūnas
Młoda Litwinka Rūta przebywająca na emigracji w USA, przyjeżdża w 1961 roku do Berlina, by po 14 latach rozłąki spotkać się ze swoim ojcem, znanym pisarzem mieszkającym w ZSRR. Bohaterowie nie wiedzą, że Berlin podzieli wkrótce Mur, a ich spotkanie, na skutek działań agentów KGB, nie będzie takie, jak sobie wymarzyli. Film inspirowany autentyczną historią, prezentuje liczne zdjęcia archiwalne, świetnie oddając atmosferę napięcia pomiędzy Wschodem i Zachodem w szczytowym okresie Zimnej Wojny.
BILETY
g. 18.45 „Szron” (Šerkšnas), Litwa-Francja-Ukraina-Polska, 132’, 2017, reż. Šarūnas Bartas
Film Šarūnasa Bartasa, ulubieńca międzynarodowej krytyki filmowej, jest opowieścią o dwójce młodych Litwinów, którzy wyruszają jako wolontariusze z pomocą humanitarną na wschód Ukrainy, do Donbasu. Wiedzeni ciekawością zbliżają się do linii frontu, by na własnej skórze poczuć wojnę. Minimalistyczny film drogi o mocnej uniwersalnej wymowie. Wśród aktorów drugiego planu występują Vannessa Paradis, Andrzej Chyra i Weronika Rosati. Film jest litewskim kandydatem do Oskara.
BILETY
g. 21.00 „Lato Sangaile” (Sangailės vasara), Litwa-Francja-Holandia, 88’, 2015, reż. Alantė Kavaïtė
Siedemnastoletnia Sangailė spędza z rodzicami wakacje nad jeziorem. Fascynują ją samoloty, jednak nigdy nie latała, ze względu na paniczny lęk wysokości. W czasie pokazu lotniczego poznaje przebojową Austė. To spotkanie i namiętność, która rozwinie się między dziewczynami, pozwoli Sangailė pokonać własne ograniczenia. Film otrzymał m.in. nagrodę za reżyserię na festiwalu w Sundance. Był prezentowany na wielu festiwalach filmowych (Berlinale Panorama, Camerimage, Litewski Festiwal Filmowy, festiwale w Sztokholmie, Warszawie, Atenach).
BILETY
Informacje i bilety TUTAJ
20.X. (piątek
g. 19.00 Scena na Piętrze
Bilety 10 zł
Sprzedaż: Dom Bretanii, bilety24.pl
Monodram Birutė Mar pt. „Anioły Dostojewskiego”
Birutė Mar jest aktorką Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego. Szczególne miejsce w jej twórczości zajmują monodramy, które przyniosły jej międzynarodowy rozgłos. Uważana jest za jedną z najciekawszych artystek teatru jednego aktora w Europie, jest laureatką wielu nagród na międzynarodowych festiwalach. W monodramie „Anioły Dostojewskiego” wciela się w piękne, dobre postaci z powieści Dostojewskiego, dzięki którym żyje prawda i mądrość, sumienie i swoboda wyboru, miłość i wiara. Przemówią do nas Nastieńka z „Białych Nocy”, książę Myszkin z „Idioty”, Mikołaj Stawrogin z „Biesów”…
Scenariusz, reżyseria, wykonanie: Birutė Mar
Przekład z rosyjskiego: Adam Pomorski
Spektakl w języku rosyjskim z polskimi napisami
21.X. (sobota)
g. 10.00-13.00 Akademia Kulinarna SPOT. to EAT (ul. Dolna Wilda 87)
Warsztaty kulinarne „Tradycyjna kuchnia litewskich Żydów”.
Prowadzenie: Nida Degutienė – pisarka, blogerka kulinarna www.nidosreceptai.lt, animatorka cotygodniowego programu What’s for dinner, chef? w litewskim radiu i TV. Wychowana na Litwie w turystycznej miejscowości Druskienniki, gdzie dzięki mamie i gościom poznała sekrety żydowskich potraw. Autorka dwóch książek kulinarnych „A passion for Israel” oraz „Smaki Izraela” uznaną za najlepszą książkę w kategorii Kuchni Żydowskiej w największym na świecie konkursie literatury kulinarnej Gourmand World Cookbook Awards w 2015 roku.
W menu warsztatów znajdą się m.in. knysze ziemniaczane, przekąska z siekanego śledzia oraz kurczak w sosie cytrusowo-anyżowym.
Cena 170 zł, zapisy akademia@spot.poznan.pl
Więcej o warsztatach: http://spot.poznan.pl/pl/node/3966
g.16.00 Muzeum Etnograficzne
„Święci na drodze” – spotkanie na wystawie Smūtkeliai. Litewskie świątki z kolekcji Gediminasa Petraitisa z opowieścią o ludowej rzeźbie i litewskich krzyżach przydrożnych.
Prowadzenie: kuratorka Aneta Skibińska
21.X. (sobota) – WYDARZENIE!
g. 19.00 Blue Note
Bilety 20 zł (przedsprzedaż)/30 zł (w dniu koncertu)
Sprzedaż : bilety24.pl, CIM, biuro klubu Blue Note, Dom Bretanii
Koncert Tree Stones Quartet
Kęstutis Vaiginis – saksofony (Litwa)
Dmitrij Golovanov – fortepian (Litwa)
Peedu Kass – kontrabas (Estonia)
Kaspars Kurdeko – perkusja (Łotwa).
Kwartet Tree Stones skupia najlepszych improwizatorów młodej sceny jazzowej krajów bałtyckich. Znani w Europie wirtuozi są absolwentami renomowanych uczelni muzycznych w swoich krajach i za granicą, mają na swoim koncie wiele sukcesów w międzynarodowych konkursach jazzowych. Ich kompozycje łączą jazz tradycyjny z nowoczesnym oraz z takimi stylami jak free jazz, classic/jazz crossover czy z muzyką eksperymentalną i elektroniczną. Tree Stones Quartet inspiruje się również hard bopem oraz latin jazzem.
22.X. (niedziela)
g. 18.00 Dom Bretanii
„Pieśni wielokulturowego Wilna” – recital Marii Krupowies (śpiew, gitara)
Artystka jest wykonawczynią pieśni narodów Europy Środkowo-Wschodniej oraz folklorystką. Wzrastając w atmosferze wielokulturowego Wilna i słysząc w rodzinie stare ballady szlacheckie oraz pieśni ludowe polskie i białoruskie, litewskie i żydowskie, zaczęła w latach 90-tych zbierać pieśni polskie na Litwie oraz wykonywać je przy akompaniamencie gitary. Z czasem jej repertuar urósł do pieśni w 20 językach: polskim, białoruskim, litewskim, rosyjskim, jidysz, hebrajskim, tatarskim, karaimskim, romskim i innych. Maria Krupowies obroniła pracę doktorską na temat polskiej pieśni na Litwie w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie. Uczyła jidysz oraz historii muzyki żydowskiej na Uniwersytecie Wileńskim. W latach 90-tych była częstym gościem Polskiej Telewizji i Radia, szczególnie Centrum Sztuki Ludowej Radiowej Dwójki. Koncertowała w wielu krajach Europy, USA, Kanadzie, Izraelu i Japonii. Nagrała 7 albumów, w tym we współpracy z Polskim Radiem oraz muzykami z Polski.
Wejściówki 5 zł (dostępne w sekretariacie Domu Bretanii od 16.X.)
Przegląd Bałtycki powstał w styczniu 2015 r. Serwis dostarcza informacji nt. państw regionu Morza Bałtyckiego.
