28 lipca minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Błaszczak zainaugurował kampanię społeczną „Zaprojektuj z nami POLSKI PASZPORT 2018” z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W ramach kampanii obywatele będą mogli wybrać motyw, który znajdzie się w nowym wzorze polskiego paszportu. Spośród 13 motywów poddanych pod głosowanie w paszporcie znajdzie się sześć z największą ilością głosów. Oprócz tego do książeczki paszportowej ma trafić 13 stałych motywów, które zostały wybrane przez ekspertów.
Wśród stałych motywów znalazł się Cmentarz Orląt we Lwowie, zaś wśród propozycji poddanych pod głosowanie wizerunek Ostrej Bramy w Wilnie. Umieszczenie tego drugiego jako propozycji konkursowej wywołało nieprzychylne reakcje na Litwie. 1 sierpnia wiceminister spraw zagranicznych Litwy Neris Germanas wezwał zastępcę ambasadora RP w Wilnie Grzegorza Poznańskiego w celu złożenia wyjaśnień w tej sprawie.
Jak poinformowało litewskie MSZ w komunikacie cytowanym przez portal WP.pl wiceminister Germanas poinformował polskiego dyplomatę, że „takie zamiary są niezgodne z przyjaznymi relacjami sąsiedzkimi i są uważane przez stronę litewską jako nie do przyjęcia”. Ponadto w odpowiedzi litewskiego MSZ stwierdza się, że „Ostra Brama i obraz Najświętszej Maryi Panny wewnątrz niej znajdują się na terytorium Litwy i ich wizerunki nie powinny znajdować się na oficjalnych dokumentach innego państwa”.
Do sprawy odniósł się również szef litewskiej dyplomacji Linas Linkevičius. „To nie jest normalne, że się korzysta z wizerunków miejsc innych państw, tym bardziej że w naszej historii były różne okresy. Jeżeli chodzi o Wilno, los ziemi wileńskiej, sprawa jest jeszcze bardziej delikatna. Te okoliczności powinny być uwzględnione” – powiedział minister w wypowiedzi dla agencji informacyjnej BNS. Linkevičius wyraził nadzieję, że ostatecznie wizerunek Ostrej Bramy nie znajdzie się w polskich paszportach.
Apel polskiego środowiska eksperckiego i dziennikarskiego o usunięcie wizerunków Kaplicy Ostrobramskiej oraz Cmentarza Orląt Lwowskich z listy motywów zgłoszonych do konkursu “Zaprojektuj z nami polski paszport 2018”
Mając na uwadze troskę o dobre relacje Polski z Litwą i Ukrainą, apelujemy do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Pana Mariusza Błaszczaka o usunięcie wizerunków Kaplicy Ostrobramskiej oraz Cmentarza Orląt Lwowskich z listy motywów zgłoszonych do konkursu Ministerstwa, którego celem jest wyłonienie ilustracji dla nowego polskiego paszportu.
Zarówno Kaplica Ostrobramska, jak i Cmentarz Orląt Lwowskich to ważne miejsca dla polskiej historii i kultury. Należy jednak brać pod uwagę, jak wiele sporów i podziałów może stworzyć wykorzystanie miejsc będących częścią Wilna i Lwowa, miast znajdujących się na terenie sąsiadujących z Polską niepodległych państw, dla ilustrowania dokumentu potwierdzającego polskie obywatelstwo.
Polska po niemal 100 latach od odzyskania niepodległości to zupełnie inny kraj, mający o wiele lepsze niż w przeszłości stosunki z Litwą i Ukrainą. Nie warto ryzykować zniszczenia tej wartości na rzecz wprowadzenia symbolicznych zmian graficznych na kartach polskich paszportów. Apelujemy do Pana Ministra o rozwagę i rezygnację z formuły konkursu, która w obecnej formie doprowadzi do kryzysu wzajemnych stosunków Polski z Litwą i Ukrainą.
Monika Andruszewska, Tygodnik Powszechny
Krzysztof Czyżewski, Fundacja Pogranicze
Agnieszka Filipiak, Newsweek.pl
Marcin Furdyna, Geopoliti.org
Oskar Górzyński, Wirtualna Polska
Łukasz Grajewski, Fundacja Wspólna Europa
Jakub Halcewicz, Więź
Tomasz Horbowski, absolwent Studium Europy Wschodniej UW
Wojciech Jakóbik, BiznesAlert
Piotr Kościński, dziennikarz i analityk
Andrzej Kozłowski, Cyberdefence24.pl
Tomasz Lachowski, redaktor naczelny portalu Obserwator Międzynarodowy
Adam Lelonek, Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji
Piotr Maciążek, Energetyka24
Krzysztof Nieczypor, Energetyka24
Paweł Purski, Fundacja Wspólna Europa
Katarzyna Pyrka, Fundacja Pobliża
Agnieszka Sawicz, Kurier Galicyjski
Paweł Sobik, Fundacja Pobliża
Alexey Sidorenko, Fundacja Wspólna Europa
Dominik Wilczewski, Przegląd Bałtycki
Kaja Puto, Krytyka Polityczna
Łukasz Wenerski, Instytut Spraw Publicznych
Anna Woźniak-Biriukova, Fundacja Wspólna Europa
Maciej Zaniewicz, Eastbook.eu
Wiesław Romanowski, Studio REPORTER
Piotr Wdowiak, Fundacja Badań nad Stosunkami Międzynarodowymi
Przegląd Bałtycki powstał w styczniu 2015 r. Serwis dostarcza informacji nt. państw regionu Morza Bałtyckiego.
