Rok 1989 stanowi przełom we współczesnej historii Europy, a nawet świata. Okrągły stół w Polsce, wypuszczenie kilkudziesięciu tysięcy wschodnioniemieckich uchodźców z Węgier na Zachód, upadek muru berlińskiego w Niemczech, otwarcie granic w Czechosłowacji, zmierzch Związku Radzieckiego to wydarzenia, które wyznaczyły początek nowej epoki. A jednak przełom nie wszędzie wyglądał tak samo. Podczas gdy jedne kraje znikały z mapy Europy, inne ponownie się odradzały. Po raz pierwszy w dziejach kontynentu tak wielka zmiana odbyła się przeważnie pokojowo.
Instytucje reprezentujące dziesięć krajów Europy Środkowo-Wschodniej wspólnie przedstawiają przegląd „Rok przełomu. 1989 w kinie europejskim”. Dziesięć filmów – zarówno fabularnych, jak i dokumentalnych – pokazuje różne spojrzenia na koniec komunizmu i początek transformacji w regionie. Filmowcy wielu pokoleń przyglądają się temu szczególnemu momentowi historycznemu w najodleglejszych zakątkach swoich krajów: od Estonii po Rumunię. Podczas gdy jedne filmy nakręcili na miejscu, w gorączce ówczesnych wydarzeń, inne są świadectwem głębokiego namysłu, który towarzyszył przemianom.
Przegląd oferuje panoramiczne i zróżnicowane spojrzenie na wydarzenia, które ukształtowały współczesną Europę Środkowo-Wschodnią. Autentyczne i fikcjonalne historie opowiadają zarówno o entuzjazmie, jak i o zawiedzionych nadziejach; o politycznych kulisach i życiu codziennym w obliczu przemian. Przede wszystkim jednak pokazują, że przełom nie ograniczał się do 1989 roku – był długim i złożonym procesem, trwającym do dziś.
Przegląd organizują:
Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie
Ambasada Estonii w Warszawie
Ambasada Republiki Czeskiej w Warszawie
Ambasada Republiki Łotewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej
Ambasada Republiki Słowackiej w Warszawie
Austriackie Forum Kultury w Warszawie
Centrum Kultury Litewskiej
Czeskie Centrum Warszawa
Goethe-Institut w Warszawie
Instytut Słowacki w Warszawie
Rumuński Instytut Kultury w Warszawie
Węgierski Instytut Kultury w Warszawie
PROGRAM:
13 listopada 2019, środa
18:00 Otwarcie przeglądu. Rozmowa Magdaleny Saryusz-Wolskiej z reżyserem filmu „1989” Michałem Bielawskim.
Wręczenie Nagrody Jabłonowskiego 2019
19:30 1989, 2014, Polska, reż. Michał Bielawski, 58 min
20:45 Szlak bałtycki (Balti tee), 1989, Estonia, reż. Peeter Simm, 28 min
14 listopada 2019, czwartek
18:30 OJCZYZNA (Krustceļš), 1990, Łotwa, reż. Juris Podnieks, 63 min
20:00 Plac Moskwy (Moszkva tér), 2001, Węgry, reż. Ferenc Török, 88 min
15 listopada 2019, piątek
18:30 Jak się bawiliśmy w rewolucję (Kaip mes žaidėme revoliuciją),2012, Litwa, reż. Giedrė Žickytė, 69 min
20:00 Listopadowe dni (Novembertage), 1990, RFN / Szwajcaria / Wielka Brytania, reż. Marcel Ophüls, 129 min
16 listopada 2019, sobota
18:30 Quod erat demonstrandum, 2013, Rumunia, reż. Andrei Gruzsniczki, 107 min
20:30 Spodziewane straty (Mit Verlust ist zu rechnen), 1992, Austria, reż. Ulrich Seidl, 118 min
17 listopada 2019, niedziela
18:30 Papierowe głowy (Papierové hlavy), 1996, Słowacja, reż. Dušan Hanák, 96 min
20:30 Obywatel Havel (Občan Havel), 2008, Czechy, reż. Miroslav Janek, Pavel Koutecký
Przegląd Bałtycki powstał w styczniu 2015 r. Serwis dostarcza informacji nt. państw regionu Morza Bałtyckiego.