XXXI Międzynarodowy Festiwal Poezji „Maj nad Wilią” jednak się odbędzie. Mimo zeszłorocznych zapowiedzi, że to już koniec dotychczasowej formuły, nastąpiło jej odświeżenie i rozszerzenie geografii festiwalu, który podczas minionych 30 lat odbywał się głównie w Wilnie. Obecnie poeci, dziennikarze, po prostu miłośnicy Wileńszczyzny, spotkają się w dniach 24-28 czerwca na Ziemi Solecznickiej. Program jest nawet bogatszy niż miało to miejsce w poprzednich latach.
Organizatorzy i uczestnicy festiwalu chcą skupić swą uwagę na jej historii, bogactwie kulturowym i współczesnych osiągnięciach, nawiązując kontakty współpracy z jej twórcami i badaczami. Będzie to okazja do przybliżenia Ziemi Solecznickiej gościom festiwalu, wśród których będą poeci i pisarze, publicyści i dziennikarze, naukowcy i badacze, ludzie filmu i innych dziedzin sztuki.
Podczas czerwcowej odsłony festiwalu jego goście zatrzymają się w ośrodku wypoczynkowym na rzeką Wersoką w Zubiszkach. Program przewiduje spotkania w Ejszyszkach, Hornostaiszkach i Solecznikach, twórczą prezentację gości oraz miejscowych literatów, polskich twórców na Litwie. Czołowi pisarze litewscy – Birutė Jonuškaitė, przewodnicząca Związku Pisarzy Litwy, oraz Herkus Kunčius nawiążą do problematyki tożsamościowej w swoim pisarstwie.
Nie zabraknie również głosów młodych o „smakach tożsamości” – odbędzie się dyskusja podczas warsztatów z wilnianinem Bartoszem Połońskim, polskim twórcą współczesnych narracji eksperymentalnych. Autorzy przybędą ze swoimi książkami, wydawnictwa z serii Biblioteka Znad Wilii pozostaną w bibliotekach rejonu.
Podczas popołudnia z filmem odbędzie się spotkanie ze scenarzystkami filmu Hornostaiszki. Przypadki dworu i ludzi – z Dorotą Roszkowską, potomkinią rodu Siekluckich, honorową członkinią Polskiej Akademii Filmowej, producentką i właścicielką Studia Filmowego „Arkana” oraz dr Barbarą Jundo-Kaliszewską, pochodzącą z Ejszyszek (Uniwersytet Łódzki, autorka książki Zakładnicy historii. Mniejszość polska w postradzieckiej Litwie). W Kinie Letnim zagości festiwal EMIGRA z prezentacją filmów dotyczących Wileńszczyzny i Litwy: poetyckim obrazem Najgorętszy punkt planety – Wilno (2023). Z filmoteki „Maja nad Wilią” przedstawiony zostanie dokument pt. Szetejnie, jeden z filmów z Cyklu Miłoszowskiego – z okazji obchodzonego Roku Noblisty i film pt. Nieobecny – o poecie wileńskim Sławomirze Worotyńskim i jego twórczości, w którym wystąpią bliscy mu ludzie i koledzy.
Goście wyruszą „Śladami historii – od Witolda Wielkiego do czasów współczesnych”, poznają najważniejsze zabytki w Ejszyszkach – kościół pw. Wniebowstąpienia i kwaterę rodu Siekluckich, wielonarodowy cmentarz miejski (miejsce zagłady, kwatery AK), pomnik powstania styczniowego, odbędą spacer dawną Via Jagiellonicą – wielonarodowymi miejscami pamięci – ul. Raduńską, będą przy krzyżu upamiętniającym sowieckie wywózki, przy synagodze, odwiedzą Grodziska koło Ejszyszek – miejsce, w którym stał zamek księcia Sydymunda – ojca księżnej Anny, żony Witolda Wielkiego, dwór w Hornostaiszkach. W Solecznikach zaplanowany jest meeting poetycki, a na zakończenie festiwalu – koncert w Ejszyszkach Słowo i dźwięki.
O ile dotychczas większość imprez festiwalu odbywała się w Wilnie, to celem obecnego przedsięwzięcia jest przyczynienie się do aktywizacji polskiego życia kulturalnego w miejscowościach rejonu solecznickiego, w zdecydowanej większości zamieszkałym przez Polaków. Organizatorzy festiwalu doceniają otwartość władz miejscowych na działania kulturalne i współpracę, są wdzięczni za pomoc w trakcie prac organizacyjnych festiwalu.
Program festiwalu:
Poniedziałek, 24 czerwca
Zajazd gości i zakwaterowanie w ośrodku wypoczynkowym w Zubiszkach nad rzeką Wersoką „EraRichie” (dawne ziemie prof. Witolda Staniewicza): Didžiųjų Zubiškių km., Šalčininkų savivaldybė, Vilniaus apskritis – wieś Wielkie Zubiszki, Samorząd Rejonu Solecznickiego.
19.00 – Pokaz filmu Ostatni Poganie Europy (reż. Lauris i Raitis Ābele).
20.30 – Poezja i muzyka – świętojański wieczór integracyjny. Organizacja – Edwin Bieżanow, laureat programu Czas na przebój i Dorota Czapkowska.
Wtorek, 25 czerwca
10.30 – Wyjazd do Ejszyszek. Śladami historii – od Witolda Wielkiego do czasów współczesnych. Zwiedzanie kościoła pw. Wniebowstąpienia i kwatery rodu Siekluckich; wielonarodowego cmentarza miejskiego (miejsc zagłady, kwatery AK). Pomnik Powstania Styczniowego.
12.00-14.00 – Uroczyste otwarcie Festiwalu w Domu Polskim w Ejszyszkach z udziałem władz lokalnych i przedstawicieli Ambasady RP/spotkanie z Ejszyszczanami – Poznajmy się – prezentacja twórczości i wystąpienia gości (kawa/herbata).
14.00-15.30 – Spacer d. Via Jagiellonicą – wielonarodowe miejsca pamięci: ul. Raduńska, krzyż upamiętniający sowieckie wywózki, figura Chrystusa Króla, synagogi i in.
16.30 – Zwiedzanie Muzeum Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i wystawy poświęconej historii ziemi Ejszyskiej.
17.30 – Smaki tożsamości – spotkanie z Birut Jonuškaitė, przewodniczącą Związku Pisarzy Litwy, autorką powieści Maranta i Maestro oraz Herkusem Kunčiusem, autorem książki Litwin w Wilnie i in. Prezentacja książek i ostatnich numerów „Znad Wilii”, z wręczeniem gratisów książkowych. Wernisaż wystawy Algirdasa Juškevičiusa i lokalnych artystów (kawa, herbata). Biblioteka Miejska w Ejszyszkach.
Środa, 26 czerwca
10.30 – Wyjazd na zwiedzanie Grodziska k/Ejszyszek – miejsca, w którym stał zamek księcia Sydymunda – ojca księżnej Anny, żony Witolda Wielkiego. Zwiedzanie dworu w Hornostaiszkach. Czytanie poezji w plenerze nad stawem; piknik.
13.00 – Smaki tożsamości – warsztaty z Bartoszem Połońskim, twórcą współczesnych narracji eksperymentalnych i autorem książki Robczik. Centrum Biznesu i Rozrywki w Ejszyszkach.
16.00-17.30 – Popołudnie z filmem. Spotkanie ze twórczyniami filmu Hornostaiszki. Przypadki dworu i ludzi: Dorotą Roszkowską – potomkinią rodu Siekluckich, honorową członkinią Polskiej Akademii Filmowej (Studio Filmowe „Arkana”); Teresą Rożanowską (Studio Filmowe „Ketvirta versija”) oraz dr Barbarą Jundo-Kaliszewską, pochodzącą z Ejszyszek – Uniwersytet Łódzki, autorką książki Zakładnicy historii. Mniejszość polska w postradzieckiej Litwie.
Wystawa Grafika w drodze prof. Roberta Jundo z ASP im. Wł. Strzemińskiego w Łodzi.
17.30-20.00 – W gościnie festiwal EMIGRA (Kino Letnie). Prezentacja filmu poetyckiego Najgorętszy punkt planety – Wilno (2023). Z filmoteki „Maja nad Wilią” – Szetejnie jeden z filmów z Cyklu Miłoszowskiego – z okazji Roku Noblisty i Nieobecny – o Sławomirze Worotyńskim. Prowadzi dyrektor Festiwalu EMiGRA, reż. Agata Lewandowski.
Czwartek, 27 czerwca
11.00 – W Solecznikach. Słowo w miejscu, gdzie Wieszcz obserwował obrzęd „Dziadów”, zwiedzanie kościoła, spotkanie z proboszczem, ks. Rusłanem Wilkielem.
12.00 – Poetycki meeting z udziałem gości, przedstawicieli władz rejonu przy pomniku Adama Mickiewicza w Solecznikach, zwiedzanie Pałacu Wagnerów, Centrum Kultury.
17.00 – Słowo i dźwięki. Koncert poetycko-muzyczny w Centrum Rozrywki i Biznesu w Ejszyszkach, z udziałem Andrzeja Zujewicza (gitara klasyczna).
Spotkanie z Mikołajem Falkowskim i Juliuszem Szymczakiem-Gałkowskim – prezesami Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego. Uczestniczy s. Michaela Rak – założycielka i dyrektorka Hospicjum bł. ks. Michała Sopoćki.
20.30 – Kolacja pożegnalna w ośrodku w Zubiszkach.
Piątek, 28 czerwca
8.00-11.00 – Śniadanie i wyjazd uczestników do Wilna. Zwiedzanie miasta we własnym zakresie.
Koordynatorzy i prowadzący:
Romuald Mieczkowski, tel.+48 508 764 030, e-mail:znadwilii@wp.pl,romekmiecz@wp.pl
Barbara Jundo-Kaliszewska, tel.+48 537 067 652, e-mail: basiakaliszewska@gmail.com
Podstawowy organizator:
Viešoji įstaiga „Znad Wilii” kultūros plėtros draugija
Stowarzyszenie Użyteczności Publicznej na Rzecz Rozwoju Kultury „Znad Wilii”
Projekt dofinasowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą 2024 za pośrednictwem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego
Partnerzy:
Starosta Miasta Ejszyszki, Dom Polski w Ejszyszkach, Biblioteka Rejonu Solecznickiego, Biblioteka Miejska w Ejszyszkach, Centrum Rozrywki i Biznesu w Ejszyszkach
Patronat medialny:
Redakcja kwartalnika „Znad Wilii”, TVP Wilno
Przegląd Bałtycki powstał w styczniu 2015 r. Serwis dostarcza informacji nt. państw regionu Morza Bałtyckiego.
