Za kilka dni rozpocznie się festiwal poezji „Maj nad Wilią”, organizowany od 1994 roku przez Romualda Mieczkowskiego, poetę, redaktora, wydawcę kwartalnika „Znad Wilii”, „obywatela Wielkiego Księstwa Poetyckiego”, jak nazwał go swego czasu Przegląd Bałtycki. Mieczkowski stawia na Litwę wielokulturową, otwartą, ciekawą swojej przeszłości, ale jednocześnie tolerancyjną. Gośćmi festiwalu bywali w przeszłości znani poeci, pisarze, tłumacze z wielu krajów świata, gwiazdy filmu, a także potomkowie znanych rodów związanych z Wileńszczyzną, wśród nich Aleksandra Niemczykowa czy Bogumiła Żongołłowicz.
„Maj nad Wilią” dawał zawsze wyraz wierności tradycji – uczestnicy nigdy nie odmawiali sobie wspólnego zdjęcia z wieszczem Adamem, zaś środę spędzali każdorazowo u Bazylianów. Teraz też tak jest, Mieczkowski zaprasza 29 maja na „Przywitanie z Adamem” – tradycyjne zdjęcie uczestników, gości festiwalu i wilnian przy pomniku Mickiewicza, odsłoniętym w 1984 roku.
31 maja odbędzie się wydarzenie „Pamiętamy o Celi Konrada – Środa Literacka przy Klasztorze Bazylianów. Inwokacja w naszej pamięci”. W niedzielę organizator zaprasza na mszę świętą „u franciszkanów” oraz koncert poetycko-muzyczny „30 w 700 latach Wilna”, nawiązujący do uroczystego jubileuszu, który obchodzi w tym roku stolica Litwy.
Poniedziałek to zawsze wizyta w „Domu-Muzeum Adama Mickiewicza” w Zaułku Berdnardyńskim, gdzie poeci przedstawią swoje wiersze. Prawdziwym „hitem” ma być prezentacja dwujęzycznej antologii „Adomo Mickevičiaus Poezija. Poezyje Adama Mickiewicza”, wydanej w tym roku, m.in. przy udziale Alicji Dzisiewicz. Jak napisał w lutym portal zw.lt: jest to solidna publikacja źródłowa przygotowana w języku litewskim i polskim, zawierająca oryginalne teksty Adama Mickiewicza oraz ich nowe tłumaczenia na język litewski. Mamy tu też krytycznoliterackie teksty badaczy literatury i redaktorów dotyczące historii pierwszej książki Mickiewicza oraz dziejów przekładów zawartych w niej utworów na język litewski. Równie ważne są zdobiące wydanie ilustracje autorstwa słynnego artysty Stasysa Eidrigevičiusa. Impulsem do powstania tej publikacji był Rok Romantyzmu obchodzony jeszcze kilka miesięcy temu. Za jego początek uważa się wydanie pierwszego tomu „Poezyj” Adama Mickiewicza przez drukarnię wileńską Józefa Zawadzkiego.
Wtorek na „Maju nad Wilią” minie pod znakiem wycieczki, która poprowadzi do Kiernowa i Trok. We wcześniejszych latach podróżowano m.in. szlakiem Witkacego do Poszawsza, był także czas na wizytę w Suderwie, Powiewiórce i Bezdanach, a także wizytę w pałacu w Jaszunach, gdzie pokazywano film wyreżyserowany przez Romualda Mieczkowskiego (współscenarzystką była reżyserka Agata Lewandowski, twórczyni i dyrektorka festiwalu „Emigra”) pod tytułem „Nieobecny”, poświęcony zmarłemu tragicznie poecie z Wilna Sławomirowi Worotyńskiemu.
W środę, w ramach współpracy ze Związkiem Pisarzy Litwy, odbędzie się prezentacja tomiku wierszy Tomasza Snarskiego, gdańskiego prawnika, adwokata, poety i filozofa „Zimy zawsze będą białe” (tłum. Birutė Jonuškaitė). Snarski to wielki przyjaciel „Maja nad Wilią”, „miłego miasta”, „miasta Wróblewskiego”, a także hospicjum im. bł. ks. Michała Sopoćki, prowadzonego przez siostrę Michaelę Rak (wizyta w hospicjum jest już od kilku lat tradycją „Maja nad Wilią”). Od kilku lat Snarski jest także dyrektorem artystycznym festiwalu „Wilno w Gdańsku”.
Niestety to już jest ostatni festiwal „Maj nad Wilią”, choć jednocześnie jubileuszowy, trzydziesty. Romuald Mieczkowski jest nieco zmęczony sytuacją, gdy kultura wyższa w Wilnie traci na znaczeniu, choć jak zapowiada, będzie jeszcze jakiś „ciąg dalszy”. W niedawnym wywiadzie dla „Kuriera Wileńskiego” redaktor naczelny kwartalnika „Znad Wilii” mówił Antoniemu Radczence: trzydziestka to czas na pewne podsumowania. Będzie to ostatni festiwal w dotychczasowej formule. Szkoda mi jednak jego marki, rozpoznawalnej w środowiskach literackich – docenionych przez Związek Pisarzy Litwy, również w Polsce, przez Polonię na świecie, wśród tłumaczy i animatorów kultury (…) Dlatego mam pewne pomysły na spotkania organizowane być może poza Wilnem, gdzie jest mniejsze zagęszczenie działań kulturalnych, w tym o charakterze warsztatowym i edukacyjnym, z uwzględnieniem możliwości lokalnych i przy współpracy ze środowiskami artystycznymi na Wileńszczyźnie czy nawet w innych zakątkach Litwy.
Trzymamy kciuki za dalsze inicjatywy!
XXX MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL POEZJI „MAJ NAD WILIĄ”
30. SPOTKANIE POETYCKIE NA 700-LECIE MIASTA WILNA
Program:
Niedziela, 28 maja
Zajazd gości festiwalu. Hotel „Pan Tadeusz” w Domu Kultury Polskiej – w nowym gmachu („PonasTadas”, Naugarduko g.76).Literackimi szlakami Wilna. Zwiedzanie miasta.
13.00 Udział we Mszy św. w kościele Wniebowzięcia NMP (Franciszkanów, Trakų g. 9/1 ).
14.00 Dzielenie się słowem – krótka prezentacja twórczości uczestników festiwalu – tamże.
18.30 Koncert Poetycko-Muzyczny30 w 700 latach Wilna, z udziałem kompozytora i jazzmana Jana Maksimowicza.Poezja śpiewana w wykonaniu Waldemara Lenkowskiego (Rzeszów). Dom Kultury Polskiej.
Poniedziałek, 29 maja
9.30 Przywitanie z Adamem – tradycyjne zdjęcie uczestników, gości festiwalu i wilnian przy pomniku Mickiewicza. Sesja fotograficzna dla mediów.
10.00 Inauguracja festiwalu w Domu-Muzeum Adama Mickiewicza z udziałem przedstawicieli Ambasady RP, organizacji polskich i społeczności (Bernardinų g.11).
10.30 Prezentacja dwujęzycznego tomu Adomo Mickevičiaus Poezija / Poezyje Adama Mickiewicza– kustoszka muzeum, współautorka tomu Alicja Dzisewicz.
11.00 Przedpołudnie z wierszem– prezentacja twórczości uczestników festiwalu – tamże.
15.00 Konferencja:Informacja na 200-lecie urodzin Władysława Syrokomli; Po 3o festiwalach – jakichoczekujemy spotkań z poezją?Moderuje Romuald Mieczkowski. Prezentacja nowych wydawnictw – tamże.
Wtorek, 30 maja
9.00 Wcześniejsze stolice Litwy. Wyjazd całodniowy do Kiernowa i Trok. Po drodze zwiedzanie kościoła św. Piotra i Pawła, domu s. Faustyny na Antokolu. Obiad w skansenie na Wilią.
19.00 Spotkanie Poetów i ich Przyjaciół /Przegląd filmów poetyckich uczestników festiwalu (Dom Kultury Polskiej).
Środa 31 maja
9.30 W gościnie u literatów litewskich. Informacja o działalności Związku Pisarzy Litwy prezeski organizacji Birutė Jonuškaitė. Prezentacja litewskiego tomiku Tomasza Snarskiego Žiemos visada bus baltos / Zimy zawsze będą białe z udziałem tłumaczki. Związek Pisarzy Litwy (Lietuvos rašytojų sąjunga, Sirvydo g.6).
13.30 Miłosierdzie i poezja w Wilnie. Hospicjum bł. ks. Michała Sopoćki.Słowo z okazji 150. rocznicy Eugeniusza Kazimirowskiego, twórcy obrazu Jezu, ufam Tobie.
16.30 Pamiętamy o Celi Konrada – Środa Literacka przy Klasztorze Bazylianów: Inwokacja w naszej pamięci.
Czwartek 1 czerwca
Literackimi szlakami Wilna. Zwiedzanie miasta. Spotkania w polskich i litewskich placówkach kulturalnych, rozmowy z przedstawicielami mediów. Podsumowująca konferencja prasowa. Wyjazd gości zagranicznych.
Organizator: Redakcja kwartalnika „Znad Wilii” / Viešioji įstaiga„Znad Wilii” kultūros plėtros draugija/Stowarzyszenie Użyteczności Publicznej na rzecz Rozwoju Kultury „Znad Wilii”
Dyrektor, koordynator festiwalu i prowadzący: Romuald Mieczkowski
W 2010 r. współzałożyciel Programu Bałtyckiego Radia Wnet, a później jego redaktor, od lat zainteresowany Łotwą, redaktor strony facebookowej "Znad Daugawy", wcześniej pisał o krajach bałtyckich dla "Polityki Wschodniej", "Nowej Europy Wschodniej", Delfi, Wiadomości znad Wilii, "New Eastern Europe", Eastbook.eu, Baltica-Silesia. Stale współpracuje także z polską prasą na Wschodzie: "Znad Wilii", "Echa Polesia", "Polak na Łotwie". Najlepiej czuje się w Rydze i Windawie.
