W czwartek zakończyła się dwudniowa wizyta premiera Łotwy Mārisa Kučinskisa w Mińsku. W skład łotewskiej delegacji weszli oprócz premiera także minister rozwoju regionalnego i ochrony środowiska Kaspars Gerhards, minister transportu Uldis Augulis, urzędnicy Kolei Łotewskiej, a także przedstawiciele trzech łotewskich portów, które żywotnie zainteresowane są kooperacją z Białorusią. Samorządowców reprezentował burmistrz trzeciego co do wielkości miasta, Lipawy, Uldis Sesks.
Premier Kučinskis spotkał się z premierem Białorusi Andrejem Kabiakouem, przewodniczącym Rady Republiki Michaiłem Miasnikowiczem i Rady Przedstawicieli Uładzimierem Andrejczanką, a także – co oczywiste – prezydentem Aleksandrem Łukaszenką. Tematem spotkań były stosunki Mińska z Łotwą i Unią Europejską. Premier Łotwy opowiada się za umacnianiem współpracy z Białorusią w obszarze gospodarki, transportu, turystyki, logistyki, a także technologii komunikacyjnych. Podczas spotkań przedstawiciele Białorusi podziękowali za pozytywny stosunek państwa łotewskiego do diaspory białoruskiej na Łotwie, co jest szczególnie ważne w kontekście napiętych stosunków między Rygą a Moskwą, gdy władze Łotwy forsują łotyszyzację szkolnictwa średniego. Premier Łotwy wskazał zresztą, że oprócz gospodarki, transportu i logistyki, ważną rolę w stosunkach obu krajów odgrywa współpraca w dziedzinie oświaty i nauki.
Aleksandr Łukaszenka zwrócił uwagę, że Mińsk pozytywnie odnosi się do regionu bałtyckiego i nigdy nie protestował przeciwko jego integracji z Unią Europejską, prosił jednak także o wyrozumiałość wobec specjalnych stosunków Mińska z Moskwą. – Musicie zrozumieć, że Rosja to nie tylko zaprzyjaźnione państwo, to także braterski naród – powiedział Łukaszenka. Gdy mowa o stosunkach Mińska z Unią Europejską, to obie strony były zgodne, że należy je umacniać i pomyślnie zakończyć pracę nad umową o ułatwionym wydawaniu wiz i readmisji.
– Jesteśmy zainteresowani trójstronną współpracą między Łotwą, Białorusią i Chinami, szczególnie w kontekście przyciągania ładunków z parku przemysłowego „Wielki Kamień” przez porty łotewskie – powiedział Māris Kučinskis. W programie wizyty znalazło się odwiedzenie „Wielkiego Kamienia”, a także Wysokiego Parku Technologicznego w Mińsku. Szef rządu Łotwy opowiedział się także za polepszeniem możliwości tranzytowych między Łotwą i Białorusią poprzez elektryfikację kolei w kierunku Łotwy. W kontekście wspólnych mistrzostw hokejowych, które odbędą się za trzy lata wskazano na konieczność usprawnienia działalności przejść granicznych. Premierzy Kučinskis i Kabiakou podpisali szereg umów dwustronnych, wśród nich o wzajemnym powiadamianiu o awariach elektrowni atomowych, wymianie informacji i współpracy na rzecz bezpieczeństwa atomowego i ochrony przed radiacją, a także memorandum o głównych kierunkach współpracy ekonomicznej. Rozmawiano także o światowych mistrzostwach w hokeju w 2021 roku, które wspólnie organizują Łotwa i Białoruś.
Premier Kučinskis powiedział, że dla strony łotewskiej bardzo ważne jest bezpieczeństwo elektrowni atomowej w Ostrowcu. – Budowa elektrowni wyjdzie na dobre zarówno Białorusi, jak i Łotwie – odpowiedział na to prezydent Aleksander Łukaszenka. – To jest instalacja białoruska. My idziemy w kierunku globalizacji, granice mają coraz mniejsze znaczenie. Przyjdzie czas, że to będzie wspólna wartość Białorusi i Łotwy – dodał Łukaszenka, dziękując Łotwie, że ta inaczej niż Litwa nie krytykuje budowy elektrowni. – Swoją elektrownię buduje także Polska, a nikt przeciwko temu nie protestuje. Elektrownia w Ostrowcu mogłaby przyciągnąć specjalistów z Litwy, którzy wcześniej pracowali w Ignalinie, a po jej zamknięciu stracili pracę – dodał Łukaszenka.
Elektrownia w Ostrowcu powstanie 30 kilometrów od granicy z Litwą i 110 kilometrów od granicy z Łotwą. Białoruś jest ważnym partnerem gospodarczym dla Łotwy, to największy partner Rygi w dziedzinie handlu wśród krajów Partnerstwa Wschodniego. Eksport na Białoruś i import z Białorusi notują tendencję zwyżkową. Łotwa, inaczej niż Litwa, nie krytykowała w ostatnim okresie idei budowy elektrowni atomowej w Ostrowcu. Spośród trzech stolic bałtyckich to właśnie Ryga ma najlepsze stosunki z Mińskiem.
W 2010 r. współzałożyciel Programu Bałtyckiego Radia Wnet, a później jego redaktor, od lat zainteresowany Łotwą, redaktor strony facebookowej "Znad Daugawy", wcześniej pisał o krajach bałtyckich dla "Polityki Wschodniej", "Nowej Europy Wschodniej", Delfi, Wiadomości znad Wilii, "New Eastern Europe", Eastbook.eu, Baltica-Silesia. Stale współpracuje także z polską prasą na Wschodzie: "Znad Wilii", "Echa Polesia", "Polak na Łotwie". Najlepiej czuje się w Rydze i Windawie.
