W ramach 22. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Nowe Horyzonty we Wrocławiu (21–31 lipca 2022 r.) odbędzie się retrospektywa twórczości Jonasa Mekasa, w czasie której pokazanych zostanie 15 filmów, skupiających się na autobiografizmie i stylu diarystycznym. Zaprezentowane zostaną m.in. Autoportret (1980), Autobiografia pewnego człowieka (2000) Kiedy szedłem przed siebie… (2000) czy Ścinki z życia z życia szczęśliwego człowieka (2012). Specjalnymi gośćmi pokazu będą Pip Chodorov, artysta i wieloletni przyjaciel Jonasa Mekasa, opiekun jego spuścizny oraz Sebastian Mekas – syn. Kuratorami retrospektywy są Roman Gutek, prezes Stowarzyszenia Nowe Horyzonty i Urszula Śniegowska, dyrektorka American Film Festival.
W czasie festiwalu odbędzie się również premiera książki profesora Andrzeja Pitrusa pod tytułem Przebłyski piękna. Spotkania z Jonasem Mekasem. Jest to pierwsza w Polsce publikacja poświęcona artyście. Książka zawiera osobisty esej o recepcji sztuki Mekasa, wywiady z nim oraz spostrzeżenia na temat wybranych aspektów jego sztuki, jak np. strategia wobec rynku czy stosunek do Hollywood. Książkę zakupić będzie można w sklepie internetowym festiwalu oraz w kinowej księgarni Tajne Komplety (Wrocław).
Jednocześnie w galerii SiC! BWA Wrocław zaprezentowana zostanie wystawa autorstwa Emanuela Geissera i Kamy Sokolnickiej pod tytułem As Far As I Can See, zainspirowana odpowiedzią, której Jonas Mekas udzielił w jednym z wywiadów, zapytany o plany na przyszłość: „Kiedy będę miał 100 lat, chcę pojechać w Himalaje, do Tybetu. Porozmawiamy o tym w 2023 roku, kiedy wrócę”. Na wystawie oglądać będzie można prace o podróży, ruchu, świetle i marzeniach, które mają pozostać niespełnionymi. Kuratorką wystawy jest Joanna Kobyłt.
Wszystkie wydarzenia związane z retrospektywą organizowane są w ramach międzynarodowych obchodów setnej rocznicy urodzin artysty „Jonas Mekas 100!”, prowadzonych pod auspicjami Litewskiego Instytutu Kultury oraz Estate of Jonas Mekas, we współpracy z licznymi organizacjami i instytucjami kultury na całym świecie. Litewski Instytut Kultury i Ambasada Republiki Litewskiej w Polsce są partnerami wrocławskiej retrospektywy.
Jonas Mekas (1922–2019) – amerykański artysta i reżyser litewskiego pochodzenia, nazywany „ojcem chrzestnym awangardy filmowej”. Urodził się w Siemieniszkach. W 1949 roku wyemigrował z bratem do Stanów Zjednoczonych. Swoje pierwsze filmy zaprezentował w Gallery East i w Film Forum w Nowym Jorku w 1953 roku. Wydawał magazyn Film Culture, współtworzył organizację Film-Maker’s Cooperative oraz archiwum filmowe Filmmaker’s Cinematheque, przekształcone później w Anthology Film Archives. Tworzył filmy zarówno fabularne, jak i dokumentalne. Współpracował m.in. z Andym Warholem, Nico, Alanem Ginsbergiem, Yoko Ono, Johnem Lennonem czy Salvadorem Dalim. Na stałe zapisał się w historii amerykańskiej awangardy filmowej.
Szczegółowe informacje oraz ceny biletów dostępne na stronie Festiwalu: www.nowehoryzonty.pl.
Bałtystka, tłumaczka literatury łotewskiej i litewskiej. Absolwentka Bałtystyki na Uniwersytecie Warszawskim oraz Podyplomowych Studiów Reklamy w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Interesuje się kulturą i marketingiem, a szczególnie tym, co łączy oba te obszary. Prowadzi blog o literackiej stronie reklamy: www.smarzewska.com.
