Niedawno obchodziliśmy kolejną rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja, która dziedziczną władzę w Rzeczypospolitej przekazywała rezydującej w Dreźnie dynastii Wettynów. Warto tej rodzinie przyjrzeć się bliżej, także w kontekście Łotwy. Sześćdziesięciosześcioletnie panowanie królów-Sasów w państwie polsko-litewskim naznaczone było licznymi próbami umocnienia pozycji tej dynastii nad Wisłą. Starania takie obaj Augustowie podejmowali, obracając m.in. swój wzrok ku północnym rubieżom państwa. Trzykrotnie...
Bauhaus powstał w 1919 roku, kiedy architekt Walter Gropius (1883–1969) założył Państwowy Bauhaus jako wyższą szkołę artystyczną w Weimarze. Założyciel Bauhausu domagał się zdystansowania się od historyzmu, dekoratyzmu i niepraktycznych metod budowy oraz stworzenia uniwersalnej, celowej i lakonicznej sztuki. Dla architektów Bauhausu ważne było oddzielenie architektury od tradycji. Budynki powinny były stać się bardziej praktyczne i lepiej spełniać potrzeby...
Pierwszym krajem, który postanowił rzucić niepodległościowe wyzwanie Związkowi Sowieckiemu, była Litwa. 11 marca 1990 roku Rada Najwyższa Litewskiej SRR zadeklarowała, że od tej pory radziecka republika jest niepodległym krajem. Łotysze, którzy wybrali swój nowy parlament w marcu i kwietniu 1990 roku, zdecydowali się na to półtora miesiąca później. 4 maja pozostaje do dziś świętem narodowym, które obchodzone jest na...
Mam na zajęciach kilka pań koło sześćdziesiątki, które zawsze mają wypełnione parę lekcji do przodu, bo nie mogą wytrzymać bezczynnego czekania na kolejne zajęcia. Są to panie z polskimi korzeniami, dla których używanie polskiego jest związane z umacnianiem swojej tożsamości, być może też z sentymentalnym powrotem do lat dzieciństwa, do języka bliskich. Uczę również jedenastoletniego chłopca z sześcioletnią siostrą,...
W ostatnich latach z okazji Święta Pracy przypominaliśmy jak wyglądały w okresie międzywojennym stosunki między polskimi a łotewskimi i estońskimi socjalistami. Ciekawe, że przed wojną do krajów bałtyckich była zaliczana także Finlandia, która uzyskała niepodległość na rok przed Łotwą i Estonią. Z różnych przyczyn relacje Warszawy i Helsinek nie były jednak tak zażyłe jak polsko-estońskie czy polsko-łotewskie. Mimo tego...
Pod koniec marca minęła trzydziesta rocznica jego śmierci na emigracji w Sztokholmie. Choć kierowana przez niego Łotewska Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza była jedynym działającym po 1945 roku łotewskim ugrupowaniem politycznym, w dodatku regularnie dopominającym się w świecie o potępienie aneksji krajów bałtyckich przez Stalina, dziennikarze znad Dźwiny nie poświęcili w tym roku Kalniņšowi ani linijki. W Polsce też nie jest...
Estonia. Od pierwszego osobistego zetknięcia z tym niewielkim światem nie minęły cztery lata. Z tego cały jeden rok tam, a reszta tu – w Polsce, zastanawiając się, jak zorganizować sobie życie tak, by być jedną nogą tam, a drugą tu. Wychodzi mi to średnio, ale tendencja jest pozytywna. Nie o tym jednak ten tekst. Mam w głowie całą gamę...
W ubiegłą środę Włodzimierz Iljicz Ulianow „Lenin” obchodziłby swoje sto pięćdziesiąte urodziny. Większych uroczystości z tej okazji nie było - ani w kraju-spadkobiercy założonego przez Włodzimierza Iljicza Związku Sowieckiego, ani tym bardziej na Łotwie. Z powodu koronawirusa, no ale cóż, idee Lenina nie znajdują się przecież na pierwszym planie współczesnych myśli i politycznych batalii.
W Rydze Lenin zjawił się...
Koronawirus podejrzewany jest o sprzyjanie tym, których uwiera demokracja. W naszym regionie najczęściej wymieniani są Viktor Orbán i Jarosław Kaczyński. Tymczasem również premier Litwy – Saulius Skvernelis postrzegany był podobnie przez co najmniej część mass-mediów we własnym kraju, i to na długo przed wybuchem epidemii. Te podejrzenia i ich uzasadnienia znalazły swój wyraz w książce Kabinetas 339 – relacji...
Katastrofa w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej kojarzy się głównie z historią słowiańskich republik dawnego Związku Sowieckiego. Nie wszyscy wiedzą, że Łotysze, Litwini i Estończycy też przeżyli masową traumę związaną z wybuchem. Narody te nie tylko były wystawione na promieniowanie z chmury czarnobylskich pyłów unoszących się w kierunku Szwecji. Oblicza się, że nawet 20 tys. rezerwistów z republik bałtyckich zostało wcielonych...