W obronie wieży telewizyjnej w stolicy Litwy przed oddziałami radzieckimi w styczniu 1991 roku zginęło 14 osób. Interweniujące na Litwie oddziały nie zdecydowały się jednak na atak na litewski parlament, w którym schronił się jego przewodniczący, przywódca Litwy, Vytautas Landsbergis. Litwini ocalili swoją niepodległość. Na pamiątkę tamtych wydarzeń 13 stycznia na Litwie obchodzony jest Dzień Obrońców Wolności. Pierestrojka i Sąjūdis Masakra...
Nagroda Literacka Europejski Poeta Wolności to wyjątkowe wyróżnienie. Przeznaczone jest dla poetek i poetów z Europy, w których twórczości pobrzmiewa odwaga przekraczania granic i budowania kulturowych mostów. Ideą, która przyświeca Nagrodzie, jest łączenie i przybliżanie europejskich kultur, języków i dzieł literackich. Kluczową rolę pełni tu poezja, której wkład w kształtowanie europejskiej wspólnoty buduje silne więzi między narodami. Fundatorem Nagrody...
Skandynawia intryguje nas od wieków, choć znamy ją nierzadko jedynie z haseł: wikingowie, IKEA, sfermentowane śledzie czy zorza polarna. Kojarzy nam się z czarno-białymi filmami Bergmana, wysokimi cenami, hektolitrami pitej kawy i świetnymi kryminałami. Jeśli jednak zechcemy poznać głębiej jej charakter i zrozumieć ducha narodów Północy, potrzebny nam będzie mądry Przewodnik. Co łączy świętą Brygidę, park Vigelanda, baśnie Andersena i podboje wikingów? Odpowiedź jest prosta:...
W części pierwszej artykułu ukazane zostało zagadnienie pomników sowieckich, znajdujących się na terytorium niektórych byłych republik b. ZSRR i dawnych krajów socjalistycznych. Kwestię tę przybliżyli specjaliści z Estonii, Łotwy, Białorusi oraz Czech. Część druga stanowi uzupełnienie, ukazując postrzeganie tej kwestii przez władze rosyjskie i mniejszości rosyjskie w różnych regionach. Po przemianach polityczno-ustrojowych i rozpadzie ZSRR stosunek zarówno władz niepodległych krajów,...
Szwecja może być w posiadaniu największych na świecie niekonwencjonalnych złóż uranu. Kraj dysponuje złożami gazu ziemnego, a także wanadu, który mógłby napędzić zieloną transformację. Wszystkie te bogactwa najpewniej pozostaną jednak w ziemi. W 2019 roku doszło do bezprecedensowego w historii Szwecji wydarzenia – po raz pierwszy rząd tego państwa został pozwany przez prywatną spółkę na mocy Traktatu Karty Energetycznej (Energy...
W grudniu nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego ukazała się książka „Gorbaczow. Pieriestrojka i rozpad imperium” Alicji Stępień-Kuczyńskiej. Przegląd Bałtycki objął książkę patronatem medialnym. Nie często politykom udaje się trwale i w znaczącym stopniu wpływać na losy własnego państwa, regionu i świata. Jednym z polityków, któremu się to udało był Michaił Gorbaczow. Na tle komunistycznych przywódców Michaił Gorbaczow wyróżniał się wyglądem, wykształceniem,...
Badania nad językiem polskim na obszarze dawnych Kresów Rzeczypospolitej i II RP od szeregu lat cieszą się popularnością. Powstaje wiele publikacji o języku Polaków na zachodniej Ukrainie, Białorusi czy Litwie. Najmniej zbadana pod tym względem pozostaje ciągle Łotwa, która przez badaczy tematyki kresowej często jest pomijana. Badania nad polszczyzną obszaru dawnej Rzeczypospolitej cieszyły się zainteresowaniem naukowców już w okresie międzywojennym....
Na wieść o zesłaniu Sacharowa do miasta Gorki osłupiałem i nie uwierzyłem. Odważyli się? Laureat wielu nagród stalinowskich (obecnie zwanych państwowymi) i leninowskich, trzykrotny bohater pracy socjalistycznej, wreszcie laureat Nagrody Nobla, człowiek, który zdobył powszechne uznanie i powszechny szacunek na świecie; naukowiec, którego pracami zachwycają się jego koledzy zarówno w Związku Radzieckim, jak i poza granicami – i nagle...
W piątek (11 grudnia) zaprzysiężony został nowy rząd Litwy. Pokieruje nim Ingrida Šimonytė, formalnie bezpartyjna reprezentantka Związku Ojczyzny-Litewskich Chrześcijańskich Demokratów (TS-LKD), którzy wygrali październikowe wybory parlamentarne. Koalicję rządową współtworzą: Ruch Liberalny (LS) oraz Partia Wolności (LP). Ministrowie zostali zaprzysiężeni na piątkowym, nadzwyczajnym, posiedzeniu Sejmu Litwy, kończąc tym samym formalnie procedurę powołania nowego rządu. Zaprzysiężenie poprzedzone było głosowaniem nad przedstawionym przez...
1935 rok był smutny dla mieszkańców Wilna. Odeszło wiele z jego „ikon”, które miały niebagatelny wpływ na wielokulturowe miasto. W maju zmarł marszałek Józef Piłsudski, we wrześniu robotniczy przywódca żydowski Arkadiusz Kremer, zaś w grudniu legenda społeczności rosyjskiej: Barbara Puszkinowa, synowa znanego twórcy rosyjskiego, Aleksandra Puszkina. W 85. rocznicę jej śmierci „Przegląd Bałtycki” pozwala sobie przedrukować tekst autorstwa Józefa...