Wszyscy słyszeliśmy o radzieckich dysydentach, ich otwartych akcjach protestacyjnych i prześladowaniach, które spotykają ich ze strony władz za podejmowaną działalność. Niezależnie od naszej dumy z dysydentów i współczucia dla nich, w głębi duszy często myślimy o nich jak o dzielnej, ale niezbyt potężnej sile, garstce wyjątkowych osób – nie są one charakterystyczne dla całości społeczeństwa radzieckiego, nie decydują też...

Demokracja lubi epitety. I epitety nadaje się najczęściej tylko po to, by zapanować nad samą demokracją. Różne epitety czynią to w różny sposób. Demokracja liberalna akcentuje prymat indywidualnej jednostki nad demosem, co często idzie w parze z deklarowaniem zasady praworządności. Socjaldemokracja sprowadza się do upominania się o prawa grup represjonowanych i bezsilnych do równych możliwości. Chrześcijańska demokracja odwołuje się...

Dzisiaj mało kto wie, że w międzywojennej Litwie 8 września obchodzono nie tylko święto Narodzenia Najświętszej Marii Panny, lecz również Dzień Narodu. Na wniosek Antanasa Smetony święto to po raz pierwszy obchodzono w 1930 roku – w roku jubileuszu Witolda Wielkiego. Osobom, które w wyjątkowy sposób zasłużyły się dla Litwy, wręczano tego dnia medale i ordery. Wtedy też ustanowiono...

24 października 1824 roku, dni zdecydowanie krótsze, słoty jesienne i gruda, jedenastu filomatów kwituje w Wilnie odbiór carskich dokumentów na przeznaczoną im wozem pocztowym marszrutę do Petersburga. Jest wśród nich kandydat filozofii Adam Mickiewicz. Zanim po skąpanych w szarej mgle litewskich lasach i łąkach, rozlegnie się odgłos pocztowego dzwonka, który jak pisze Józef Korzeniowski „ożywia i do szybkości pobudza”...

28. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmowego EnergaCAMERIMAGE odbędzie się w dniach 14-21 listopada - ze względu na sytuację epidemiczną w tym roku impreza odbędzie wyłącznie online. Mimo zmiany formuły, w programie festiwalu nie zabraknie organizowanego od kilku lat Przeglądu Kina Krajów Nadbałtyckich, a filmy z tego regionu zostaną zaprezentowane także w ramach innych sekcji i konkursów. Organizatorzy odbywającej się w Toruniu...

Dausos to w mitologii bałtyjskiej rodzaj nieba, zaświatów, gdzie trafiają dobre dusze. Słynny litewski geograf i podróżnik, Kazys Pakštas (1893–1960), znany chyba u nas bardziej z koncepcji Bałtoskandii, chciał przed drugą wojną światową utworzyć takie niebo dla rodaków. Przeczuwał, że Litwini nie mogą czuć się bezpiecznie w młodej republice, na którą czyhają potężni sąsiedzi. Myślał o stworzeniu „Rezerwowej Litwy”...

„Człowiek, który znał mowę węży” musiał nieco poczekać, nim pojawił się polski przekład w naszych księgarniach. Książka Andrusa Kivirähka ujrzała światło dzienne na estońskich półkach w 2007 roku. Na polskich zaś dopiero jesienią 2020 roku. Po lekturze jednak odniesiemy wrażenie, że nie było lepszego czasu na premierę, niż w tak wyjątkowym roku jak obecny, który jest pełny kryzysów, upadków,...

Jessikka Aro jest dość znaną osobą w świecie analityków, badaczy i dziennikarzy zajmujących się rosyjskimi działaniami informacyjnymi. To ona w 2014 roku jako dziennikarka fińskiego nadawcy publicznego YLE badała tropy dotyczące tzw. „farmy trolli” pod Petersburgiem. Jej śledztwa dziennikarskie przyczyniły się do poszerzenia stanu wiedzy na temat tego, jak Rosja manipuluje zachodnią opinią publiczną. Światowy sukces Aro szybko jednak...

Październik w Połądze był miesiącem szczęścia. Pogoda dopisywała, było ciepło, zaś miłośnicy lokalnej tradycji znaleźli jeszcze jeden powód do radości. Udało się otworzyć drewnianą część kurhausu, która spłonęła w 2002 roku. Wcześniej miasto także miało szczęście: mimo, że 16 marca rząd Sauliusa Skvernelisa ogłosił lockdown, a lokalny samorząd zamknął hotele, kurortowi udało się w te wakacje „odkuć”, dzięki masowemu...

Jeśli mówimy o Izbie Tradycji Regionalnych, to na pewno może przyciągnąć nasza wystawa, ilustrująca historię Białogardu. Ale mamy także rzeczy bardziej uniwersalne, możemy np. zobaczyć, jak wyglądał taki typowy obóz niemiecki z XX wieku. Nieśmiertelniki, które nosili jeńcy. Duże wrażenie robi również kopia mapy Księstwa Pomorskiego z lat 1610-1618, autorstwa niemieckiego kartografa Lubinusa. Stworzenie takiej mapy wymagało wielu lat...